بقعه 72 تن اراک

به گزارش بقاع خبر، ساختمان بقعه که از آثار بجا مانده قرن ششم هجرى است و شامل سه بقعه مجزّا مى‏باشد، در دوره‏هاى بعد مرمّت شده‏اند. این سه بقعه عبارتند از:

1. بقعه غربى، روبروى درِ ورودى صحن که مدفن امامزاده حسین و عدّه‏اى از شهداء است.

2. بقعه شرقى، مدفن منسوب امامزاده على و فرزندش امامزاده عبیداللَّه ثانى و عدّه‏اى از شهداء.

3. بقعه میانى، که به بقعه چهل دختران مشهور است، متعلّق به سیّده سکینه و بانوان فاطمى است که به توصیف آن‏ها خواهیم پرداخت.

بقعه غربى: این بقعه داراى دو فضاى متصل به هم است. فضاى اوّل که فضاى ورودى است با چند پلّه به پایین راه دارد و فضاى دوّم به آن متصل و همکف با فضاى اوّل است. در وسط فضاى اوّل ضریح امامزاده حسین قرار دارد و در قسمت پشت ضریح به فاصله حدود یک متر، دو قبر به چشم مى‏خورد که متّصل به دیوار و حدود 50 سانتى‏متر ارتفاع دارند و در میان فضاى دوّم دو مرقد با فاصله کمى از یکدیگر قرار گرفته‏اند و صاحب این چهار مرقد مشخّص نیست. بر دیوار داخل بقعه غربى، کتیبه‏اى دارد که متن آن چنین است: (امر بعماره هذا النقش القبّه الاکبر السیّد المرتضى العالم قوام الدّین تاج الاسلام ابومحمّد الحسین بن موحود بن محمّد بن على بن احمد الامیر النقیب بالکوفه بن على عبید الاعرج بن حسین الاصغر بن الإمام زین العابدین فخرالعرب و العجم على بن الحسین الشهید المظلوم… بن امیرالمومنین و یعسوب المسلمین اسداللَّه ابوالحسن على بن ابوطالب علیهم الصلوه و سلم به تاریخ ذیحجه سبعه عشرین و ستمائه. بخط عمل استاد ابوهاشم بن ابوالکرم بن عبداللَّه البنا…)

ظاهراً قسمت‏هایى از متن کتیبه در زمان مرمّت و پررنگ ساختن متن ناخواسته دستکارى شده و بعضى از کلمات ناخوانا شده است. در فضاى همجوار بر روى دو مرقد میانى، ضریح آلومینیومى مشبّک با طرح درشت بر روى ضریح چوبى مشبک قدیمى قرار دارد که داراى کنده کارى زیبایى است و قسمت‏هایى از آن مرمّت شده است. ارتفاع ضریح حدود 10/1 متر و در قسمت بالاى آن شیشه‏اى‏ست. کفِ مرقد کاشى فیروزه‏اى است و فاقد سنگ کتیبه مى‏باشد.

طبق گفته هیئت امناء آثار چوبى ضریح‏هاى قبلى این بقعه در موزه همجوار امامزادگان 72 تن وجود دارد. در فضاى اوّل بر روى مرقد امامزاده حسین ضریح مطلا نصب شده که داراى کتیبه است: متن کتیبه اوّل سوره انسان (دهر) است و کتیبه دوّم آن شامل ابیاتى از اشعار ترکیب بند محتشم کاشانى درباره کربلا مى‏باشد.

بقعه شرقى: این بقعه شامل یک ایوان به مساحت چهل مترمربّع و دو فضاى متصل به یکدیگر است. کف ایوان حدود دو پلّه از کف فضاى بقعه بالاتر است. بر روى فضاى اوّل و دوّم دو گنبد وجود دارد. زیر گنبد اوّل کتیبه کوفى تزئینى است که آیاتى از قرآن کریم به صورت رنگى منقوش گردیده است: «بسم اللَّه الرحمن الرحیم… ینصرک اللَّه بنصر عزیز… هو المومنین».

در سمت راست دیوار مقابل درِ ورودى، کتیبه‏اى نوشته که بخشى از آن بدین شرح است: (امر بعماره هذا المشهد المعلا… الموید المظفّر المجاهد بهاالدوله… الموتمن الاسلام شرف الامیر… ابوسعید لینصرن… عنداللَّه الدهر…)

این کتیبه در تاریخ 30/06/1372 بازسازى و مرمّت شده است. درِ ورودى بقعه چوبى به ابعاد 45 سانتى‏متر عرض و 65/1 سانتى‏متر ارتفاع و از چوب بید ساخته شده و به صورت منبّت‏کارى و گره‏چینى است و داراى تزیینات زیباى گیاهى و هندسى و پنج شبکه اشکال تار عنکبوتى است.