وقف ونقش آن برضروریات جامعه
- شناسه خبر: 847
- تاریخ و زمان ارسال: ۲۶ دی ۱۳۹۰ ساعت ۰۷:۴۶
- نویسنده: محمد کمالی ضیا
ویژه مقالات هفته وقف
وقف ونقش آن برضروریات جامعه:
پایگاه امامزادگان : مقوله وقف برگرفته ازنیات پاک و زلال افراد خیراندیش است
جایگاه وقف درشریعت اسلام به خصوص درمذهب تشیع علوی برهیچ فردی پوشیده نیست ومقوله وقف که برگرفته ازنیات پاک و زلال افراد خیراندیش می باشد به انواع نیازمندیهای جامعه توجه کرده اند وازکمترین نیاز بشری غفلت نکرده اند که میتوان به مواردی از جمله ساخت مسجد/پل/بیمارستان/تیمارستان ونیازهای مادی منفعتی وانتفاعی اشاره نمود که همه اینها نشات گرفته از ارزشهای متعالی بشری می باشد .
وقف درطول مدت تاریخ تمدن اسلامی دربین مسلمانان جایگاه بسزایی داشته است لذا بامطالعه معارف اسلامی وتوجه عمیق به وظیفه خطیر اغنیاء نسبت به فقرای جامعه اجمالا”درمشروعیت و استحباب آن ودربرخی حالات به وجوب آن نمی توان تردید کرد .
درروایات معصومین به صورگوناگونی تشویق به وقف شده ازآن جمله که پیامبر (ص)فرمودند: وقتی آدمی بمیرد پرونده عمل اوبسته میشود مگر درسه مورد صدقه جاریه, عملی که از آن نفع برده شود وفرزند صالحی که برایش دعا کند,
لذا مقوله وقف از طرف واقفان دارای عللی می باشد که از آن موارد میتوان به عدم تمایل به دنیا اشاره نمود واقفان خیراندیش از آن گروهند که مال خود را بنا به آیه شریفه ((المال والبنون زینه الحیوه الدنیا)) مال و فرزندان زینت حیات دنیا هستند در راه خیر صدقه می دهند و یا انفاق می کنند.
ونوع دوستی یکی دیگر از ریشه های وقف واز صفات بارز و پسندیده بشری است که در وجود واقفان می باشد که این صفت انسان دوستانه را برابر نیات بشر دوستانه خویش به منصه ظهور می رساند.
لذا در بیشتر وقفنامه ها و حبس نامه ها که ملاحظه می گردد عنوان گردیده که درآمد وعواید حاصله ازعین موقوفه راصرف نیازهای نیازمندان ومستمندان و یا غیر مستمندان گردد .
یکی دیگراز علل وقف محبت به اهل بیت(ع) می باشد که قریب به اتفاق موقوفات وقف برتعزیه داری اهل بیت(ع) و راه و هدف اهل بیت بخصوص بر عزاداری حضرت سیدالشهداء(ع) گردیده است.
با مطالعه عمیق برمتن وقفنامه ها موقوفات اثر بسزایی درموضوع فرهنگ جوامع دارد زیرا تنها وسیله متناسب برای توسعه نیروی انسانی در همه زمینه ها بشمار می رود و دانش و علم است که غالبا”مرز میان توانایی و قدرت و ضعف و سلامتی و بیماری وثروت وفقر را ترسیم می کند زیرا فرهنگ وعلم ودانش پایه و ارکان دیگر یک نظام راتقویت می کند.
اولین سوره ای که برپیامبر نازل شد سوره علق و با کلمه اقراء یعنی ای پیامبر بخوان شروع شد لذا چنانچه موقوفات درجهت کسب دانش علوم اسلامی وقف گردد نقش بسزایی برتوسعه فرهنگ خواهد داشت خدمات وقف در جهان اسلام به ویژه درتوسعه علم ودانش وایجاد واحیای مراکز علمی وآموزشی به قدری واضح وروشن است که بسیاری از مورخان و محققان به نقش موقوفات درتوسعه علم ودانش اشاره نموده اند.
همچنین وقف بر توسعه اقتصاد نقش بسزایی دارد که تجلی احسان ونیکوکاری ونوع دوستی وخیرخواهی درقالب سنت حسنه وقف و انجام امورخیریه است که این سنت حسنه از دیرباز در جهات مختلف نقش موثری برجامعه داشته که باعث فقرزدایی و ایجاد اشتغال وتوسعه علم ودانش و بهداشت وتامین رفاه مردم بخصوص محرومین جامعه می شود .
وقف سرمایه فناناپذیر و پرسود و برکتی می باشدکه باساده ترین وضع و بهترین ترکیب بدون مداخله مستقیم دولت مشکلات مردم را ازطریق خیرات ومبرات حل می کند که می توان عواید حاصله از موقوفات را برابر نیات واقفین براساس شرایط واقتضای زمان جهت دهی داد تا بخشی از نیازهای روزجامعه مرتفع گردد یکی از آن موارد تشکیل بانک وقف می باشد که می تواند گره گشای مسائل وایجاد اشتغال را فراهم نماید.
لذا با تمسک به منابع غنی وتشویق به دستورات اسلامی به این امر مهم از طریق منابع در اختیار ازجمله رسانه ها و رسانه ملی وکتب بر ترغیب مردم و به خصوص خیرین به موضوع وقف به ویژه موقوفاتی با نیاتی درجهت رشد وشکوفایی علوم اسلامی و فرهنگ اسلامی و امربه معروف ونهی از منکر که شعار اصلی وهدف اصلی قیام امام حسین(ع) می باشد به نسلهای آینده ارائه داد….
محمدعلی سبحانی فر