امامزاده ای ازعموزادگان حضرت عبدالعظیم حسنی در منطقه کوهستانی و خوش منظره پس قلعه

روستایی که امامزاده ابراهیم در آن واقع شده است بسیار مصفا و زیباست و هوای بسیار مطبوعی دارد. از انجایی که ده پس قلعه یک منطقه تفریحی و گردشگری است معمولا افرادی که برای تفریح و کوهنوردی بدین مکان می آیند، برای زیارت امامزاده هم به حرم مشرف می شوند.

 امامزاده ابراهیم (ع) کیست؟

امامزاده ابراهیم یکی از فرزندان امام حسن مجتبی (ع) میباشد.که طبق مکتوبات و نقل ابواسماعیل ابراهیم بن عبدالله نسابه امامزاده ابراهیم (ع) از عموزادگان حضرت عبد العظیم می باشد.

از نظر وی بیشتر امامزادگان ری حسنی هستند و علت مهاجرت آن ها به ری وجود حضرت عبدالعظیم است که از سادات عظیم الشاٌن و مفاخر و مشاهیر بنی الحسن در ری بوده است و همین موجب هجرت آن ها به ری شده است.

بعد از وفات حضرت عبدالعظیم ناچار همه متفرق و پراکنده می شوند و هر کسی به گوشه ای پناه برده و مخفیانه زندگی نموده تا از دنیا رفته یا به دست نواصب که دشمنان علوی ها بودند، مسموم و شهید شده، و ازجمله آن هاست همین امامزاده جلیل القدر که به این روستا آمده و اینجا وفات یافته یا شهید شده است.

نسب امامزاده ابراهیم پس قلعه جناب ابراهیم الوردی بن ابی عبدالله محمد بن عبیدالله الامیر بن عبدالله بن الحسین بن جعفر بن الحسن بن المجتبی (ع) است. وی با شش واسطه به امام حسن مجتبی (ع) می رسد

اما مردم محلی معتقدند، امامزاده ابراهیم از اولاد امام موسی بن جعفر(ع) از نسل رسول اکرم (ص) و حضرت زهرا (س) و برادر تنی با امام رضا (ع) می باشد. یعنی امامزاده سید ابراهیم و علاءالدین شاهچراغ و امام رضا (ع) از یک مادر هستند.

 موقعیت بقعه:

امامزاده در منطقه یک تهران و شمال غرب ده پس قلعه قرار گرفته است، و راه ماشین رو ندارد ودسترسی به آن اندکی مشکل است. و باید با تله سی پژ یا به صورت پیاده به بقعه رفت.

روستایی که امامزاده ابراهیم در آن واقع شده است بسیار مصفا و زیباست و هوای بسیار مطبوعی دارد. از انجایی که ده پس قلعه یک منطقه تفریحی و گردشگری است  معمولا افرادی که برای تفریح و کوهنوردی بدین مکان می آیند، برای زیارت امامزاده هم به حرم مشرف می شوند.

 

 چه مسیری را برای رسیدن به امامزاده انتخاب کنیم؟

پس از گذشتن از میدان تجریش و رسیدن به میدان دربند، دو مسیر برای رسیدن به امامزاده موجود است؛ یکی مسیری است که به صورت پیاده طی می شود. و دوم مسیری است که از میدان دربند با تله سی یژ طی می شود. در این مسیر پس از پیاده شدن از تله سی یژ و پیمودن چند کیلومتر یک دو راهی وجود دارد، که یک راه به سمت ده پس قلعه و راه دیگر به نام جادۀ امامزاده، مستقیماً به امامزاده سید ابراهیم ختم می شود. این راه باید پیاده طی شود. در طی مسیر،هیچ نمایی از امامزاده دیده نمی شود .

پس از طی مسیر و ورود به کوچه امامزاده ابراهیم و قرار گرفتن در مقابل پله های منتهی به در ورودی، سردر امامزاده قابل رویت است. ورودی بقعه یک درب فلزی سبز رنگ است که، برروی تابلو فلزی سبزرنگ بالای در ورودی نوشته شده است: «مقدم زائران محترم حضرت امامزاده ابراهیم (ع)را گرامی میدارد.(هیئت امنا امامزاده)».

 

ب)بنای امامزاده چه شکلی است؟

بنای اولیه بقعه:

در گذشته بنای بقعه چهار گوش، کوچک و غیر منظم به طول چهار متر و عرض کمتر در پناه درختان بر بالای دامنۀ غربی درۀ پس قلعه بوده است و ایوانی در مشرق ، مدخل آن را تشکیل می داده و یک ضریح کوچک مشبک چوبی به طور مؤرب در آن قرار داشته است .از طرف مشرق هم به آبادی پس قلعه مشرف بوده و در جنوب آن نهر آبی بوده که به رودخانۀ پس قلعه می ریخته است. چشمه ساری هم در جلو ایوان جاری بوده است که حوض کوچک کاشی و آب نما با پنجرۀ آهنی در اطراف آن ساخته بودند و زوار از لولۀ بیرون حوضچه آب بر می داشتند

به گفتۀ اهالی محل، از سال ۱۳۵۰ه ش به بعد بر وسعت فضا افزوده شده است. ودر دوره های مختلف، فقط تعمیرات جزیی از قبیل نقاشی و تعمیر برخی قسمت ها انجام می گیرد و طرح بنای قدیمی بقعه حفظ می شود. در گذشته اشیایی قیمتی در بقعه وجود داشته، که به سرقت رفته است، از جمله زیارت نامۀ پوستی امامزاده، سنگ قبر امامزاده و کتیبه ای که حاوی مطالبی دربارۀ نام و نسب امامزاده، تاریخ ورود او به ایران و تاریخ ولادت و وفات او بوده است.

بنای کنونی بقعه:

بنای کنونی بقعه تقریبا همان بنای اولیه است تغییراتی صورت نگرفته و تا حدودی مرمت و باز سازی شده است وتنها ضریح امامزاده ابراهیم (ع) که قبلابصورت مشبک چوبی بوده در سال ۸۳  باضریحی از جنس آلومینیوم تعویض می شود بقعه، نمایی کهنه و قدیمی دارد، سقف بقعه شیروانی است و به وسیله ستون های چوبی نگه  داشته شده و ایوان را تشکیل داده است.

امامزاده کفش کن ندارد و زائران، کفش های خود را جلو در ورودی قرار می دهند.

مساحت بنا حدود هشتاد و نه متر مربع و مساحت عرصۀ بنا حدود هزار و هشتصد و نود و هفت متر مربع است.در شمال حیاط و سمت راست پله های ورودی، یک غذاخوری؛ لژخانوادگی وتخت هایی برای پذیرایی از زوار قرار دارد.

 

بانیان امامزاده چه کسانی بوده اند؟

بانی اولیۀ بنای امامزاده ابراهیم حسن آبشاری (وثوق)بوده که خواب نما می شود و برای امامزاده ضریح درست می کند.

 

.متولیان و خادمان: امامزاده سید ابراهیم توسط هشت نسل از خاندان آبشاری ها اداره شده است. حسن آبشاری ،علی اصغر آبشاری و قبل از وی وثوق آبشاری مدت بسیار طولانی، خادم امامزاده بوده اند. در حال حاضر، امامزاده فقط یک خادم دارد و زیر نظر ادارۀ اوقاف و امور خیریۀ شمیران اداره می شود.

 

اینجا به چه چیزهایی معروف است؟

حوضی مربع شکل که در  وسط حیاط امامزاده، وجود دارد ودر کف آن سکه و اسکناس هایی که زائران برای ادای نذر انداخته اند، دیده می شود. دورتادور حوض را نرده ای آبی رنگ محصور کرده وشیر آبی که از چشمه گرفته شده در  جنوب غربی حوض قرار دارد.

زائران و مردم محله معتقدند که این آب از زیر قبر امامزاده عبور می کند و متبرک است، و، از آن می نوشند.

در گذشته سقاخانۀ ای هم بنام حضرت ابوالفضل(ع)  در جنوب غرب حوض قرارداشته که زائران در آن پول می ریختند ودرتشت سیاه رنگی که درکنار  سقاخانه بوده  برای روا شدن حاجاتشون در آن شمع روشن می کردند  ولی در حال حاضر تخریب و اثری از آن باقی نمانده است.

فضای صحن، با وجود درختان قدیمی و کهنسال وهمچنین جوی های باریکی که آب در آن جریان داردفضای زیباو دلنشینی است.

 

زائران امامزاده ابراهیم (ع):

زائران از اقشار مختلف هستند. و به غیر افراد محلی معمولا آنهایی که برای تفریح و کوهنوردی به دربند می آیند به زیارت امامزاده هم مشرف می شوند هم در نیم ایستگاه استراحتی می کنند و هم زیارت امامزاده ابراهیم را از دست نمی دهند. افراد محلی بیشتر در اواسط هفته و شب های پنجشنبه و جمعه و افراد شهری و رهگذر در روزهای پنجشنبه و جمعه به زیارت می آیند. روزهای خاص مثل تاسوعا و عاشورا، شب های احیا، اعیاد و شهادت ها بقعه زائران بیشتری دارد. تعداد زائران امامزاده سید ابراهیم در تمام فصول سال تقریباً یکسان است.وتقریبا سالانه بیش از ۲۰۰۰ زائر دارد

مردم این منطقه اعتقاد دارند، که باید با خدا ارتباط داشت و ائمه و امامزاده ها بدون اذن خداوند هیچ قدرتی ندارند و معتقدند که در قدیم اعتقادها محکم تر بوده، شب های جمعه امامزاده بسیار شلوغ بود و مردم در تابستان دو ماه در امامزاده اتراق می کردند. البته اکنون نیز زائران امامزاده را باور دارند و به او معتقدند اما تعداد این افراد نسبت به گذشته کمتر شده است.

 

نذورات زائرین:

امامزاده ابراهیم نذری خاصی ندارد معمولاً زائران فرش، لامپ، پشتی، استکان و نعلبکی، ظروف یا هر چه که امامزاده احتیاج داشته باشد، نذر  می کنند.

گاهی خانم ها آش رشته می پزند، نان و پنیر و سبزی نذر می کنند یا در بهار کسانی که حاجت گرفته اند، با کمک خانم های دیگر سمنو می پزند و اعتقاد دارند که در آخر، حضرت فاطمه زهرا(س) به این سمنو نظر می کند یا آشی به نام آش حضرت زین العابدین در محرم می پزند و بین همسایگان پخش می کنند یا در محرم شیر نذر می کنند و نام آن را شیر حضرت علی اصغر می گذارند و به هیئتی ها می دهند یا حرم را جارو می کنند.

 

موقوفات:

امامزاده در گذشته، اموال وقفی بسیاری داشته است چنانچه حدود ثلث تا نصف پس قلعه وقف سید ابراهیم بوده است. ولی بسیاری از این اموال را در طول زمان از دست داده است.

امامزاده، در حال حاضر موقوفاتی دارد، اما افرادی که آن ها را تصرف کرده اند، موقوفه بودن آن را قبول ندارند. در حال حاضر، زمین مغازه ای که در شمال شرق صحن واقع شده، وقف امامزاده است. که صاحب مغازه اجارۀ آن را ماهیانه به ادارۀ اوقاف می دهد. همچنین زمین های واقع در شمال و جنوب بقعه موقوفۀ امامزاده اند، اما بایرند و در آمدی برای امامزاده ندارند.

 

مراسمات:  درگذشته  مردم به امامزاده می آمدند، شب را در امامزاده اتراق می کردند و از فیوض معنوی امامزاده برخوردار می شدند.ولی این روزها بصورت گذشته نیست.

امامزاده ابراهیم (ع) یک هیئت دارد بنام هیئت حضرت علی اصغر(ع) که تقریبا همه برنامه های مذهبی تو سط این هیئت انجام می شود.

 

دفن شدگان:

افراد مدفون در امامزاده محلی هستند و بیشتر آن ها از خاندان آبشاری اند. قبر شهیدی به نام حسین صغری نژاد که محل و تاریخ شهادت وی فکه و ۱۳۶۲ هـ ش بوده است، نیز در این مکان وجود دارد. در زمان انقلاب چندین بار از طرف رژیم شاه تصمیم به در اختیار گرفتن امامزاده گرفتند، که خادمان بقعه اجازِِۀ چنین کاری را به رژیم ندادند و مانع این کار شدند..

نشانی: شهرستان شمیران، خ دربند،سربند، روستای پس قلعه

بانی: حسن آبشاری(وثوق)

دایر مدیریت: ادارۀ اوقاف و امور خیریۀ شمیران 

تلفن آستان مقدس :

مدیریت آستان: