وی از نادر کسانی بود که برای دریافت های ذوقی، استدلال فلسفی و قرآنی و روایی می آورد. سیّد جلال آشتیانی دربارۀ مقام شامخ علمی وی می فرمود: « آقا میرزا مهدی آشتیانی اگر یک شاگرد داشته باشد، همان آقای روشن است.»
وی حکیمی عارف و صاحب نظری کم نظیر در علوم عقلی بود. بی توقّع و بی تکبّر زندگی می کرد و به زخارف دنیا اعتنایی نداشت. بارها مراجع دانشگاهی قصد داشتند به ایشان مدرک دکترای علوم انسانی اعطا کنند و او نپذیرفت. با وجود مقام والای علمی و عرفانی، بیش از پنجاه سال برای امرار معاش به کار میرزایی تجارت خانه ها مشغول بود و از قبول هر نوع وجهی در قبال تدریس خودداری می کرد.
ایشان همچون استاد بزرگوارش، میرزا طاهر تنکابنی، بر این عقیده بود که وظیفۀ ما همان فهم افادات قدماست و شاید بر همین اساس است که اثر مستقلّی از او در دست نیست. به عرفان بسیار علاقه مند بود و بارها می فرمود: «اگر عرفان بی اهمّیّت باشد چرا مولای متّقیان (علیه السلام) در دعای کمیل می فرماید: یا غایه آمال العارفین! » این استاد فرزانه قرآن و نهج البلاغه را حفظ بود.
روزی در محضر آیت الله روشن، ذکر خیری از یکی از بزرگان حکمت و عرفان به میان آمد. شاگردان را چنین گمان بود که مرحوم روشن آن شخص را جز به مقام علمی نمی شناسد، با این حال وقتی سخن از مراتب والای عرفانی آن بزرگ آوردند، چهرۀ آیت الله روشن به وضوح شکفته شد و فرمود: «خداوند بندگانی خاص دارد که در میان خلق پنهان اند.»
آیهالله شیخ احمد مجتهدی تهرانی بر جنازۀ مطهّر او نماز گزارد و پس از نماز در حالی که اشکی بر گوشه دیدگانش می درخشید به حاضران گفت: «بشارت باد بر شما که از فضل نمازی که بر جنازۀ جناب میرزا خواندید از جمیع معاصی خویش پاک شدید، چرا که او یکی از اولیاء الله بود.»

بیشتر بخوانید :

دریافت‌های مرحوم «روشن» از آیات و احادیث منحصر به فرد بود

منبع:

کتاب افلاکیان خاک نشین

پورتال انهار

خبرگزاری قرآنی ایران

راسخون