نابودی فقر، نخستين انگيزه واقفان برای مبادرت به وقف است
- شناسه خبر: 1154
- تاریخ و زمان ارسال: 1 تیر 1391 ساعت 08:03
- نویسنده: محمد کمالی ضیا
نابودی فقر، نخستين انگيزه واقفان برای مبادرت به وقف است
پایگاه خبری امامزادگان(بقاع نیوز):امام جمعه نهبندان گفت: مطالعه اجمالی تاريخ وقف اين حقيقت را روشن می‌كند كه نخستين انگيزه‌های واقفان برای مبادرت به وقف، نابودی فقر و محروميت از جامعه مسلمين بوده است.
حجت‌الاسلام و المسلمين عباسعلی خزاعی، امام جمعه نهبندان درگفت‌وگو با خبرنگارپایگاه خبری امامزادگان(بقاع نیوز) گفت: وقف در لغت به‌معنای ايستادن يا به‌حالت ايستاده ماندن و آرام گرفتن است كه در اصطلاح فقهی، عقدی است كه ثمره آن حبس كردن اصل، و رها كردن منفعت آن است.
وی تصريح كرد: به‌عبارت ديگر حبس كردن چيزی از طرف مالكش به وجهی از وجوه، به‌نحوی كه فروش آن ممنوع باشد، به ارث منتقل نگردد قابل هبه نباشد، فروخته نشود و به رهن و اجاره و عاريت و از اين قبيل داده نشود و صرف كردن آن مال در جهتی كه واقف تعيين كرده است.
امام جمعه نهبندان پيرامون اقسام وقف با بيان اينكه وقف به اعتبار موقوف عليه به عام و خاص تقسيم می‌شود، ادامه داد: وقف عام، وقفی است كه مقصود از آن امور خيريه است و ويژه دسته و طبقه معينی نيست مانند وقف بر فقرا، وقف بر طلاب و مدارس و مساجد و مقابل آن وقف خاص است و آن وقفی بوده كه ويژه دسته معين و خاصی مانند وقف بر اولاد يا افراد و يا طبقه‌ای خاص از مردم است.
وی پيرامون وقف در قبل از اسلام گفت: هر‌چند قبل از اسلام وقف به‌معنای دقيق كلمه وجود نداشت ولی انواعی از تخصيص اموال و املاك به معابد و امور خيريه و افراد وجود داشته كه از جهاتی شباهت‌هايی با وقف داشته‌اند.
امام جمعه نهبندان ادامه داد: در بخشی از كتاب دانيال‌نبی كه به‌زبان «آرامی» است چنين آمده است: گناهان خود را به(صيدقا) و خطايای خود را بر احسان نمودن بر فقيران فديه بده؛ در رساله الإمام، جلد سوم، صفحه 275، آمده است: تا آنجا كه دانسته‌ام مردم جاهليت خانه و زمينی را برای خدا حبس نكرده‌اند و حبس تنها از طرف مسلمين صورت گرفته است.
حجت‌الاسلام خزاعی افزود: امت‌ها با اختلاف اديان و معتقداتشان با انواعی از تصرفات مالی آشنا بودند كه از حيث مفهوم دور از حدود معنای وقف اسلامی نبود اوقاف ابراهيم خليل(ع) كه تا امروز نيز باقی است خود بهترين دليل است بر وجود وقف قبل از اسلام.
وی پيرامون وقف در قرآن افزود: در قرآن مجيد آيه‌ای كه بر وقف و احكام فقهی آن صراحت داشته باشد وجود ندارد، ولی می‌توان از باب اولويت با آيات مربوط به «احسان و انفاق»، «قرض‌الحسنه»، «تعاون» و «صدقه» به جواز و بلكه جهان و استحباب وقف استدلال كرد؛ از جمله آياتی كه به‌طور عموم بر انجام خيرات و تشويق و تحريض آنها دلالت دارد اشاره كرد.
امام جمعه نهبندان ادامه داد: برای نگرش به‌مقام «وقف» در قرآن كريم بايد آيات شريفه‌ای كه بر «انفاق، احسان، عمل صالح، خيرات، مبرات، باقيات صالحات و ايثار» صراحت دارد در‌نظر گرفت و از طرفی مبارزه بی‌امان وحی الهی را با «كنز مال، تكاثر، تفاخر، استكبار سرقت، طغيان، كسب حرام، حب مال، راندن قهر آميز يتيم، پرخاش بر سائل» را با تعميقی وسيع از سه علم و ايمان نگاه كنيم.
حجت‌الاسلام خزاعی پيرامون وقف در سنت خاطرنشان كرد: دومين منبع از معارف اسلامی سنت است كه شامل قول، فعل و تقرير پيامبر اسلام(ص) و نيز ائمه‌اطهار(ع) می‌شود، در حديث مشهوری از رسول اكرم(ص) آمده كه می‌فرمايد: هرگاه فرزند آدم بميرد عمل او قطع می‌شود مگر از سه چيز، صدقه جاريه(وقف) عملی كه از آن سود برده شود و فرزند صالحی كه برای او دعا كند.
وی گفت: از نظر عملی نيز، پيامبر(ص) در اين امر خير، مانند ساير كارهای نيك، معلم بشريت بودند، چنانكه در تاريخ آمده است پيغمبر اكرم(ص) زمينی را وقف كرد و منافع آن را برای ابن‌السبيل صدقه قرار داد.
امام جمعه نهبندان اظهاركرد: ائمه(ع) با تأسی از پيغمبر اسلام و حضرت زهرا(س) و به‌عنوان امام و رهبر و معلم جامعه مسلمين اهتمام زيادی در گسترش فرهنگ وقف در جامعه داشته‌اند، با قول وصل و تقرير خود اين اقدام خداپسندانه را مورد ترغيب و حمايت قرار می‌دادند.
حجت‌الاسلام خزاعی اذعان‌كرد: در مقام عمل نيز ائمه(ع) به فراخور توانايی مالی كه دانسته‌اند و مصلحتی كه تشخيص می‌دادند اقدام به وقف اموال خود می‌نمودند در ميان ائمه(ع) حضرت امير(ع) بيشترين موقوفه‌ها را داشته‌اند.
وی با بيان اينكه فقر يكی از موانع عمده پيشرفت و سعادت انسان و به فعليت رسيدن قوه‌ها و استعدادهايی است كه خداوند متعال برای نيل انسان به كمال مورد نظر، كه غرض آفرينش انسان بوده به او داده است، يادآورشد: يكی از جاهايی كه «وقف» می‌تواند به طور فعال وارد عمل شود و موانع سعادت و به فعليت رسيدن استعدادهای انسان را برطرف كند، در بيان محو فقر و در نتيجه تأمين اجتماعی است.
امام جمعه نهبندان گفت: مطالعه اجمالی تاريخ وقف اين حقيقت را روشن می‌كند كه نخستين انگيزه‌های واقفان برای مبادرت به وقف، نابودی فقر و محروميت از جامعه مسلمين بوده است.
وی با بيان اينكه به‌دليل فسادزايی تكاثر ثروت، وقف از تكاثر پيشگيری می‌كند و توازن اجتماعی به‌وجود می‌آورد، اذعان كرد: با گسترش عدالت اجتماعی از طريق وقف، كارآمدی و موفقيت دين در جامعه تضمين می‌شود و از اين طريق فرهنگ دينی بسط می‌يابد.
حجت‌الاسلام خزاعی خاطرنشان كرد: آرامش روانی كه برای واقفان پديد می‌آيد، به‌نوعی به سلامت روحی و اجتناب از گناه منجر می‌شود از اين رو، فرهنگ دينی توسعه پيدا می‌كند.
