امامزاده اسماعیل بن موسی

به گزارش بقاع خبر، امامزاده اسماعیل با وجود اینکه در مصر زندگی می‌کرده و در همان‌جا وفات یافته، اما زیارتگاه‌های متعددی در بغداد و شهریار، قم، ساوه و کاشان، فیروزکوه‌، تویسرکان و همدان به وی منسوب است.

اسماعیل بن موسی (علیه‌السّلام) از فقهای محدث شیعه‌،  از اصحاب امام رضا و امام جواد (علیهما‌السّلام)،  و متولی اوقاف اموال پدرش، از سوی امام جواد (علیه‌السّلام) بود.

او مدتی از طرف ابوالسریا (سری بن منصور شیبانی) فرماندار فارس و سپس استاندار مصر بود  و تا آخر عمر، در آنجا می‌زیست. وی دارای فرزندان عالم و دانشمندی شد و سرانجام در مصر، وفات یافت و در همان‌جا، به خاک سپرده شد.

او از برادرش امام رضا (علیه‌السّلام) نیز روایت نقل نموده است. برخی او را متولی وقف اموال پدرش، امام موسی کاظم (علیه‌السّلام) از سوی امام جواد (علیه‌السّلام) و عده‌ای دیگر از سوی امام موسی کاظم (علیه‌السّلام) می‌دانند

متاسفانه درباره شخص مدفون در بقعه، اطلاع دقیقی در دست نیست و بین اهالی، به فرزند امام موسی کاظم (علیه‌السلام) و برادر امامزاده احمد و عبدالله که نزدیک هم قرار دارند، معروف می‌باشد.

به نظر می‌رسد که مدفون در این بقعه، اسماعیل بن موسی بن جعفر بن حسن بن امام موسی کاظم (علیه‌السلام) باشد که از کوفه به کربلا مهاجرت نموده و در این مکان، وفات یافته است.
ابن‌طباطبا، به سکونت پدر اسماعیل در کوفه، اشاره می‌کند و می‌نویسد: «اسماعیل، برادری به نام حسن داشته است»

ساختمان آن، شبیه بنای بقعه امامزاده احمد است که به برادر امامزاده اسماعیل، شهرت دارد، با این تفاوت که گنبد این بقعه، بزرگ‌تر و شکل آن، بیضوی است و مقابل ایوان آن، درخت نخلی قرار دارد. وسط اتاق بقعه، یک ضریح فلزی وجود دارد و میان آن، سنگ‌ نوشته‌ای است که تنها، عبارت پانزدهم ماه شوال، از آن قابل خواندن است.